Hà Nội ngày 5/4/2016
Kính gửi:
Ông Trần Đại Quang, Chủ tịch nước
Ông Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Chính phủ
Ông Nguyễn Xuân Chung? Chủ tịch UBND TP Hà Nội
Ông Bộ trưởng Bộ Xây Dựng
Ông Tổng Thanh tra Chính Phủ.
Vừa qua, báo chí nhà nước và các tổ chức xã hội đã kịp thời lên tiếng cảnh báo những nguy cơ khẩn cấp đã và đang xảy ra với dự án đường ống cung cấp nước sach sông Đà do Vinaconex là chủ đầu tư, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh mạng, sức khỏe và đời sống của hơn 8 triệu nhân dân Thủ đô và vùng phụ cận.
Đại diện cho giới khoa học, giới chuyên gia xây dựng và đông đảo nhân dân Hà Nội cũng như cả nước, chúng tôi - Ký tên trong thư dưới đây- yêu cầu Chính phủ, lãnh đạo Bộ xây dựng, và tất cả các cơ quan quản lý chính quyền liên quan minh bạch thông tin và trả lời công khai trên báo chí những vấn đề sau đây:
1. Khẩn cấp và kịp thời sửa chữa ngay những sai lầm tại đường ống nước sạch sông Đà giai đoạn II (D.A NSSĐ G.Đ II): Tư vấn, thẩm định lại D.A và thực hiện từng khâu còn lại với sự giám sát chặt chẽ của các chuyên gia, Bộ Xây dựng và Chính phủ:
1.a. Thành lập ngay đoàn thanh tra cấp Chính phủ, và với cả sự tham gia của các chuyên gia độc lập, có sự giám sát của nhân dân, điều tra và truy tố ngay những sai phạm trong quá trình thầu và sự thiếu minh bạch, thậm chí gian dối, thông thầu cho công ty Xinxing của Trung Quốc thắng thầu, theo những chứng cứ của công ty Liên danh Jindal Saw – Newtatco Ấn Độ tham gia thầu nhưng đã bị loại bỏ một cách phi lý và đại diện cấp cao của công ty này đã sang tận Việt Nam cuối tuần qua để trao đổi với báo Dân Việt về vấn đề này (tham khảo link 1 cuối thư). Điều này ngược lại với sự biện bạch về quá trình thầu của ông Nguyễn Văn Tốn, Tổng Giám đốc Công ty CP nước sạch Vinaconex (Viwasupco) ngày 23/3 (xem link 2). Yêu cầu Thanh tra, thẩm tra toàn bộ hồ sơ tư vấn, thiết kế giai đoạn II của dự án. Đường ống nước có tầm tối quan trọng, vì không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người dân mà còn là vấn đề an toàn và an ninh của một quốc gia (tham khảo link 3). Bởi vậy chúng tôi yêu cầu chất lượng ống nước phải là vấn đề được đặt ưu tiên hàng đầu, cần đạt tiêu chuẩn an toàn tuyệt đối như chuẩn châu Âu/ Mỹ. Nhà báo Trần Đăng Khoa cũng nêu sự lo ngại, nói thay ý kiến nhiều người dân về Công ty Vinaconex : “điều đáng kinh ngạc, là một đơn vị làm ẩu, tắc trách như thế lại được trao làm tiếp công trình thứ hai cũng lại đường ống cấp nước sạch Sông Đà với mức đầu tư lớn hơn nhiều, rồi lại vẫn Trung Quốc trúng thầu cung cấp ống dẫn nước mới” (xem link 4). Yêu cầu ngừng hoàn toàn và hủy kết quả thầu thiếu minh bạch, vĩnh viễn ngừng sử dụng ống nước bằng gang của công ty Trung Quốc vì những hậu quả nguy hiểm đã được cảnh báo trước (xem link 5).
1.b Lấy ý kiến rộng rãi của giới chuyên gia trong và ngoài nước. Ưu tiên sử dụng các phương án tiết kiệm, hợp lý, an toàn cho môi sinh, tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước sản xuất và cung cấp vật tư công trình.
1.c. Xem xét lại quy định đấu thầu theo đúng pháp luật. Dùng các biện pháp cần thiết để ngăn chặn tình trạng thông thầu và cố tình loại bỏ nhà thầu khác dẫn tới “độc quyền” trong chỉ định nhà thầu, thành lập tổ tư vấn giúp cho nhiều nhà thầu trong đó có các doanh nghiệp trong nước tiếp cận và hoàn tất thủ tục dự thầu, tham gia đấu thầu hiệu quả. Giám sát chặt chẽ quá trình đấu thầu cho tới khi lựa chọn được nhà thầu đảm bảo các tiêu chí công trình được công khai trước giới chuyên môn, báo chí nhà nước, mạng xã hội và toàn dân. Chủ đầu tư và nhà thầu kết hợp trên tinh thần hiệu quả, khoa học, tự giám sát lẫn nhau và chịu sự giám sát của nhân dân trong từng khâu.
1.d. Cương quyết loại trừ nhà thầu Trung Quốc tại các công trình lớn, ảnh hưởng nhiều mặt tới dân sinh, dân trí trong giai đoạn vài chục năm tới đây vì những tiêu chuẩn chất lượng Trung Quốc không phù hợp với chuẩn chất lượng của thế giới. Trung Quốc không thực hiện nghiêm túc bảo hiểm sản phẩm và chịu trách nhiệm bảo trì kỹ thuật như các nước tiên tiến khác. Trình độ thẩm định của cơ quan chức năng Việt Nam chưa đủ để phát hiện, ngăn chặn những lệch chuẩn này nếu không có sự hỗ trợ cấp thiết từ giới chuyên gia khoa học và xây dựng. Công trình do nhà thầu Trung quốc thường kém về độ an toàn, gây thiệt hại nặng nề về môi sinh, đội vốn gấp đôi tính toán ban đầu. Các dự án với nhà thầu Trung Quốc như Đường sắt Cát Linh- Hà Đông và nhiều dự án xây dựng khác, cũng như dự án Bô-xit Tây Nguyên... đã cho thấy những bài học đắt giá về nhà thầu Trung Quốc luôn chậm trễ thi công, đội vốn, phá hoại môi trường... Nhân dân Việt Nam không thể chấp nhận những điều đó tiếp tục được diễn ra. Là bên đi vay tiền về cho các dự án xây dựng và tổ chức thầu, phía Việt Nam có quyền lựa chọn những nhà thầu đáng tin cậy, có uy tín, MINH BẠCH; và sản phẩm chất lượng tốt, an toàn. Người dân Việt Nam sẽ phải trả nợ những khoản nợ quốc gia mà chính phủ đi vay về xây dựng đó, nên có quyền và nghĩa vụ giám sát, lên tiếng và góp ý với những vấn đề ảnh hưởng đến cuộc sống và môi trường của địa phương và đất nước. Điều 28 hiến pháp nước Việt Nam 2013 đã quy định những điều này.
Trung Quốc đã gây rất nhiều thiệt hại cho Việt Nam về các mặt kinh tế, con người, xã hội, văn hóa. Chính quyền và xã hội Trung quốc tồn tại nhiều khủng hoảng và bất cập, cùng với chính sách chèn ép gây khó các nước láng giềng nhỏ hơn, tất cả những điều trên cho thấy trong mắt đông đảo nhân dân Việt Nam và thế giới, Trung Quốc không xứng đáng là nhà cung cấp thiết bị cho các công trình trọng điểm quốc gia.
2. Những sai phạm của Tổng công ty Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex) trong việc thiết kế, gọi thầu, thi công dự án đường ống nước sạch sông Đà giai đoạn I (D.A NSSĐ G.Đ I):
2.a. Chấn chỉnh ngay tình trạng chủ đầu tư dự án “vừa đá bóng vừa thổi còi” khi các khâu khảo sát, thiết kế, thi công, tư vấn giám sát… đều do các đơn vị thành viên của Vinaconex đảm nhiệm là vi phạm pháp luật, vi phạm các điều luật về xây dựng.
2.b. Chất lượng đường ống cốt sợi composite kém, chất lượng ống không đồng đều, thi công không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, lần đầu tiên ứng dụng công nghệ đường ống composite vào D.A cấp nước, công nghệ đã lỗi thời, lạc hậu so với thế giới, khiến 17 lần vỡ đường ống: Không chỉ khởi tố một số cán bộ của C.ty Viglafico (Vinaconex) là đủ. Cần phải xác minh rõ nguồn gốc, vật liệu, quá trình vận hành công nghệ này lỗi thời ra sao, chấm dứt sử dụng công nghệ này trong tất cả các công trình tương tự.
2.c. Thành lập đoàn thanh tra cấp Chính phủ, có sự giám sát của nhân dân, tìm ra những người chịu trách nhiệm cao nhất trong việc thi công G.Đ I của D.A NSSĐ gây sai phạm nghiêm trọng, xử lý đúng người đúng tội, công khai trước toàn dân. Tìm nhà đầu tư với các thành phần giám sát nghiêm ngặt, bãi bỏ hoàn toàn chế độ giao cho chủ đầu tư toàn quyền tự đứng ra tư vấn, thẩm định, gọi thầu, chọn nhà thầu, thi công… thay vào đó là chế độ có thanh tra từng khâu do chuyên gia giám sát, Bộ XD và Chính phủ quản lý. Thẩm định lại mức độ sai phạm trên thực tiễn, đưa ra giải pháp khắc phục lâu dài những sự cố có thể xảy ra (xem link 6,7,8).
Thực hiện minh bạch công khai các vấn đề trên, trước hết trong phạm vi D.A NSSĐ G.Đ I và II là vấn đề xuất phát từ yêu cầu khẩn thiết của mọi tầng lớp nhân dân, cần được các vị lãnh đạo nhà nước tiên phong thực hiện. Hiến pháp nước CHXHCN VN quy định Nhà nước là “Của Dân, Do Dân và Vì Dân”. Theo Hiến pháp, ý kiến của Nhân dân phải được tôn trọng tối cao, hơn tất cả quyền lợi của phe nhóm. Nhà nước phải vì dân mà sửa đổi cách làm việc và chừng nào những yêu cầu chính đáng của dân còn bị lần khân, không thực hiện hoặc thực hiện chiếu lệ thì nhà nước còn chưa làm được bổn phận của mình. Nhân dân luôn chờ đợi, lắng nghe và sẵn sàng đối thoại, hợp tác với nhà nước, để đưa ra các giải pháp hợp lý hợp tình, sẵn sàng giám sát để nhà nước và cơ quan chức năng làm đúng trách nhiệm của một nhà nước văn minh, tiến bộ.
Trân trọng cảm ơn,
(Danh sách Ký tên)
Tham khảo Đường link các thông tin do báo chí nhà nước và các tổ chức xã hội cung cấp liên quan tới dự án đường ống nước sạch sông Đà giai đoạn I và II:
4) http://vov.vn/blog/tran-dang-khoa-nha-bao-bi-danh-va-noi-lo-cho-duong-ong-nuoc-song-da-493805.vov
